Eίναι αυτή η βία που λιγότερο αναγνωρίζεται, συζητείται, καταγγέλλεται, διώκεται και τιμωρείται. Η ψυχολογική βία είναι αόρατη κι ας είναι πανταχού παρούσα στοιχειώνοντας τις ζωές των γυναικών.
Τι είναι ο καταναγκαστικός έλεγχος και η ψυχολογική βία;
Ο καταναγκαστικός έλεγχος ορίζεται ως «μια στρατηγική πορεία καταπιεστικής συμπεριφοράς που χαρακτηρίζεται συνήθως από συχνή, αλλά χαμηλού επιπέδου σωματική κακοποίηση και σeξουαλικό εξαναγκασμό σε συνδυασμό με τακτικές εκφοβισμού, υποβάθμισης, απομόνωσης και ελέγχου των θυμάτων» (Stark, 2013: 18).
Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης) (άρθρο 33) ορίζει την ψυχολογική βία ως «οποιαδήποτε σκόπιμη συμπεριφορά που βλάπτει σοβαρά την ψυχολογική ακεραιότητα άλλου ατόμου μέσω εξαναγκασμού ή απειλών».
Ως έχει, τα στατιστικά στοιχεία στοιβάζονται σε μια ζοφερή πραγματικότητα. Στοιχεία από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA) έδειξαν ότι σε ολόκληρη την ΕΕ, το 44 % των γυναικών έχουν υποστεί ψυχολογική βία από έναν σύντροφο κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Το EIGE συνιστά να αντιμετωπίζεται συγκεκριμένα, ρητά και ολοκληρωμένα η ψυχολογική βία ως αυτόνομο φαινόμενο. Ζητεί επίσης να συμπεριλάβει μια ψηφιακή διάσταση στο πλαίσιο πρόληψης και αντίδρασης που στοχεύει στα θύματα διαδικτυακής κακοποίησης – καθώς και να διασφαλίσει ότι οι πρακτικές προσεγγίζουν τις ομάδες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο και εκείνες που έχουν πρόσθετες ανάγκες.
Στην έρευνα του EIGE, νεότερες γυναίκες (κάτω των 30 ετών), γυναίκες με αναπηρία ή κατάσταση υγείας, μη ετεροφυλόφιλες γυναίκες και γυναίκες με μεταναστευτικό υπόβαθρο βιώνουν ψυχολογική βία σε υψηλότερο ποσοστό από τον γενικό πληθυσμό.
Οι συνέπειες της ψυχολογικής βίας και του καταναγκαστικού ελέγχου είναι βαθύτατα βαθιές στις γυναίκες θύματα, όπου ο κίνδυνος αυτοκτονίας, κατάθλιψης και διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD) είναι ιδιαίτερα αυξημένος.
Επιπλέον, ο αρνητικός αντίκτυπος στα παιδιά των θυμάτων μπορεί να είναι βαθύς και θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο θυματοποίησης και εγκληματικότητας αργότερα στην ενήλικη ζωή.
Τώρα, στην εποχή της ψηφιακής κυριαρχίας, πολλά κράτη μέλη λαμβάνουν υπόψη τον ψυχολογικό αντίκτυπο της βίας στον κυβερνοχώρο. Στην Ιταλία, η χρήση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας είναι επιβαρυντική περίσταση για καταδίωξη και, στη Γαλλία, είναι επιβαρυντική περίσταση για σeξουαλική παρενόχληση. Στην Αυστρία, το cyberstalking αναφέρεται συγκεκριμένα ως μια μορφή καταδίωξης στον ποινικό κώδικα.
Η καταπολέμηση του καταναγκαστικού ελέγχου και της ψυχολογικής βίας συνοδεύεται από μυριάδες προκλήσεις, δεδομένων των φραγμών για αποτελεσματική πρόληψη. Για το 28% των επαγγελματιών που ερωτήθηκαν από το EIGE για αυτό το έργο, η έλλειψη γνώσης σχετικά με την ψυχολογική βία παραμένει το σημαντικότερο εμπόδιο για την πρόληψη. Ως αποτέλεσμα, τα θύματα καταναγκαστικού ελέγχου και ψυχολογικής βίας είναι απρόθυμα να αναφέρουν τις εμπειρίες τους.
Από νομική άποψη, στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ, η ψυχολογική βία διώκεται για ποινικά αδικήματα που δεν αφορούν συγκεκριμένα το οικιακό πλαίσιο ή το πλαίσιο του στενού συντρόφου. Η Δανία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ουγγαρία και η Ιρλανδία έχουν εφαρμόσει συγκεκριμένα ποινικά αδικήματα για ψυχολογική βία ή καταναγκαστικό έλεγχο. Και μόνο η Δανία και η Ιρλανδία χρησιμοποιούν τη γλώσσα του καταναγκαστικού ελέγχου στη νομοθεσία.
Ακολουθήστε το Pink.gr στο 
Ακολουθήστε το Pink.gr και στο Instagram
