Έχεις σκεφτεί ποτέ αναλογιζόμενη μια παλιά σχέση, γιατί έλεγες πάντα από μέσα σου «Ήξερα ότι ήταν καταδικασμένη από την αρχή»;
Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Social Psychological Bulletin, αυτή η διαδικασία σκέψης είναι απολύτως φυσιολογική – αλλά οι αναδρομικές εκτιμήσεις μας για τις αποτυχημένες σχέσεις δεν είναι πάντα ακριβείς.
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin-Eau Claire στις ΗΠΑ ξεκίνησαν να διερευνούν εάν μπορούμε πραγματικά να προβλέψουμε τα αποτελέσματα της σχέσης ή αν απλώς ξεγελάμε τον εαυτό μας και πιστεύουμε ότι μπορούμε αφού μια σχέση έχει ήδη στραβώσει (φαινόμενο γνωστό ως «προκατάληψη... εκ των υστέρων»).
Αποδεικνύεται ότι η "εκ των υστέρων προκατάληψη" μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τις σχέσεις που έχουν τελειώσει, τόσο τις δικές μας όσο και αυτές των άλλων ανθρώπων.
Σχετικά με τη μελέτη
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή April Bleske-Rechek, ξεκίνησαν τη μελέτη τους ερευνώντας 1.000 ενήλικες. Αρχικά μίλησαν στους συμμετέχοντες για ένα φανταστικό ζευγάρι, τονίζοντας τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές πτυχές της σχέσης. Στη συνέχεια, οι ερευνητές χώρισαν τους συμμετέχοντες σε τρεις ομάδες, λέγοντας στην πρώτη ομάδα ότι το ζευγάρι ήταν ακόμα μαζί και στη δεύτερη ότι είχαν χωρίσει. Δεν έδωσαν στην τρίτη ομάδα περισσότερες πληροφορίες για το ζευγάρι.
Με άλλα λόγια, μόνο αφού τα πράγματα πάνε στραβά σε μια σχέση κοιτάμε πίσω στην αρχή της σχέσης με περισσότερη αρνητικότητα.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές ζήτησαν από όλους τους συμμετέχοντες να σκεφτούν πότε άκουσαν αρχικά για το ζευγάρι. Είναι ενδιαφέρον ότι οι συμμετέχοντες που πίστευαν ότι το ζευγάρι είχε χωρίσει, έτειναν να δηλώνουν ότι «πάντα ήξεραν» ότι η σχέση ήταν καταδικασμένη. Αντίθετα, όσοι ήταν στις άλλες δύο ομάδες ήταν πιο πιθανό να θυμούνται ότι είχαν μια θετική πρώτη εντύπωση.
Με άλλα λόγια, μόνο αφού τα πράγματα πάνε στραβά σε μια σχέση κοιτάμε πίσω στην αρχή της σχέσης με περισσότερη αρνητικότητα. Θα μπορούσαμε ακόμη και να πείσουμε τους εαυτούς μας ότι πάντα γνωρίζαμε ότι η σχέση ήταν καταδικασμένη να αποτύχει.
Οι θετικές εμπειρίες μπορεί ακόμη και να μοιάζουν ως αρνητικές αφού ξέρουμε ότι η σχέση έχει αποτύχει.
«Μετά από έναν χωρισμό, για παράδειγμα, αυτό που προηγουμένως ερμηνευόταν ως συνεχής προσοχή και στοργή μπορεί να ερμηνευθεί εκ νέου ως ανάγκη ενός αυταρχικού συντρόφου», ισχυρίζονται οι ερευνητές. «Ομοίως, οι διαφορές στις πεποιθήσεις που προηγουμένως ερμηνεύονταν ως ευκαιρίες για λήψη προοπτικών και διαπραγμάτευση μπορεί να ερμηνευθούν εκ νέου ως ανυπέρβλητα εμπόδια».
Η "εκ των υστέρων προκατάληψη" σημαίνει ότι οι αναμνήσεις μας από τις σχέσεις δεν είναι πάντα απολύτως αξιόπιστες.
Θα μπορούσε η "εκ των υστέρων προκατάληψη" να επηρεάσει την αντίληψή μας για τις προηγούμενες σχέσεις μας;
Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει πώς η εκ των υστέρων προκατάληψη μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τις προηγούμενες σχέσεις μας. Μπορεί να αποκτήσεις τη συνήθεια να κρίνεις τους προηγούμενους συντρόφους πιο έντονα από όσο θα έπρεπε. Επίσης, μπορεί να κρίνεις τον εαυτό σου πολύ σκληρά επειδή σου λείπει αυτό που τώρα βλέπεις ως red flags!