Ο ειλεός είναι το τελευταίο κομμάτι του λεπτού εντέρου (μετά τη νήστιδα και πριν το παχύ έντερο) το μήκος του φτάνει περίπου στα 5 μέτρα σε έναν ενήλικο οργανισμό.
Με την ίδια λέξη (δηλαδή "ειλεός") περιγράφουμε συχνά την απόφραξη του εντέρου, την κατάσταση δηλαδή κατά την οποία η προώθηση του εντερικού περιεχομένου μειώνεται ή φράζει πλήρως.
Ειλεός, μια παθολογική κατάσταση
Η ίδια λέξη έχει επικρατήσει να χρησιμοποιείται για να δηλώσει καταχρηστικά μία παθολογική κατάσταση, κατά την οποία η προώθηση του εντερικού περιεχομένου (δηλαδή των τροφών) μειώνεται ή φράζει πλήρως ακριβώς στο σημείο αυτό. Έτσι, εμποδίζεται η μεταφορά των κοπράνων τα οποία συσσωρεύονται στο σημείο της απόφραξης. Η απόφραξη μπορεί να οφείλεται σε κάποιο εμπόδιο (μηχανικό ειλεός) ή σε μειωμένη κινητικότητα του λεπτού εντέρου (παραλυτικός ειλεός).
Ο ειλεός μπορεί να εμφανιστεί σε βρέφη, παιδιά και ενήλικες, ενώ οι συχνότερες αιτίες στους ενήλικες είναι οι κήλες, οι συμφύσεις, ο καρκίνος, οι πολύποδες, τα ξένα σώματα, η νόσος του Crohn και άλλες σπάνιες συγγενείς ανωμαλίες.
Ποια τα συμπτώματα του ειλεού;
Τα βασικά συμπτώματα στα πρώτα στάδια της νόσου περιλαμβάνουν πόνο στην κοιλιά, εμετούς, αδυναμία αφόδευσης, ευαίσθητη κοιλία και ήχους «γουργουρίσματος». Η διάγνωση της νόσου γίνεται μέσα από μικροβιολογικές εξετάσεις, ακτινογραφίες και αξονική και μαγνητική τομογραφία, ενώ η θεραπεία οφείλει να είναι άμεση και επικεντρώνεται στον εντοπισμό και τη θεραπεία της πρωτογενούς αιτίας πρόκλησης του ειλεού.
Ποιες οι συστάσεις διατροφής;
Οι διατροφικές συστάσεις για τη νόσο εξαρτώνται από τα πρωτογενή αίτια πρόκλησης της νόσου, καθώς και από την κατάσταση του ασθενούς μετά τη θεραπεία. Αν ο ασθενής εμφανίζει εμετούς για παράδειγμα, σημαντική είναι η αναπλήρωση των ηλεκτρολυτών με αυξημένη κατανάλωση νερού, φρούτων και λαχανικών.
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση του ειλεού θα πρέπει να γίνεται αμέσως μετά τη διάγνωση.
Ο ειλεός λόγω συστροφής του εντέρου, λόγω περισφιγμένης βουβωνοκήλης και λόγω κατάποσης ξένων σωμάτων πρέπει να αντιμετωπίζεται αμέσως με χειρουργική επέμβαση, αν είναι δυνατόν μέσα σε 6 ώρες από την εμφάνισή του.
Εάν η αιτία του ειλεού είναι η εντερική παράλυση, μπορεί να καταστεί απαραίτητη η τοποθέτηση για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μιας τεχνητής εντερικής εξόδου.
Ορισμένες φορές τα καθαρτικά ή οι εντερικές πλύσεις από ορθό δρουν αποτελεσματικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαγορεύεται η κατανάλωση τροφών ή υγρών, οπότε οι ανάγκες σε υγρά για την καλή λειτουργία του κυκλοφορικού θα πρέπει να καλυφθούν με ενδοφλέβια χορήγηση.
Ειλεός νεογνών
Ο ειλεός των νεογνών δημιουργείται λόγω πιθανής προδιάθεσης των εντερικών ελίκων ή λόγω μηχανικής απόφραξης από παχύρρευστα ή αποξηραμένα κόπρανα των νεογέννητων (μηκώνιο). Σπανιότερα, στα νεογέννητα παραμορφώνεται η επιδερμίδα ή ο σφιγκτήρας του πρωκτού.
Για να αποκλειστεί ο ειλεός, σε κάθε νεογέννητο, ελέγχεται από τον μαιευτήρα ή τη μαία η βατότητα του πρωκτού και η παρουσία μηκωνίου στη λήκυθο.
Εάν το παιδί σας έχει έντονους οξείς ή συνεχείς πόνους στην κοιλιά, δεν μπορείτε να αποκλείσετε μια απόφραξη του εντέρου. Γι' αυτόν το λόγο πηγαίνετε αμέσως το παιδί σας στο γιατρό ή στην πλησιέστερη κλινική.