Ένα από τα πιο συνηθισμένα ευρήματα στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι οι κύστες στις ωοθήκες, οι οποίες μπορεί στο άκουσμα τους να σε φρικάρουν, όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αγχώνεσαι και να πανικοβάλλεσαι, καθώς δεν είναι πάντα επικίνδυνες.
Οι εν λόγω κύστες, είναι σχηματισμοί με υγρό που αναπτύσσονται στην περιοχή των ωοθηκών, ενώ σχεδόν όλες οι γυναίκες θα εμφανίσουν από έναν τέτοιο σε κάποια περίοδο της ζωής τους. Τις περισσότερες φορές, οι κύστες αυτές είναι καλοήθεις και φεύγουν από μόνες τους, χωρίς να χρειάζονται θεραπεία.
Οι πιο συχνοί τύποι κύστεων είναι οι λειτουργικές κύστες, οι δερμοειδείς κύστεις (καλοήθη ώριμα κυστικά τερατώματα), το κυσταδένωμα (ορώδες ή βλεννώδες) και οι ενδομητριωσικές κύστεις (σοκολατοειδής κύστη ή ενδομητρίωμα).
Οι κύστες στις ωοθήκες συνήθως δεν δίνουν συμπτώματα και εντοπίζονται τυχαία στους γυναικολογικούς ελέγχους. Συχνά, μια λειτουργική κύστη μπορεί να προκαλέσει θέματα στην περίοδο, ενώ αν έχει μεγάλο μέγεθος μπορεί να δημιουργήσει αίσθημα πόνου στην κοιλιά ή πίεσης. Οι ενδομητριωσικές κύστες, προκαλούν συμπτώματα όμοια με της ενδομητρίωσης, όπως είναι η δυσμηνόρροια και ο πόνος κατά τη διάρκεια του σeξ, αλλά και η υπογονιμότητα. Πιο έντονα γίνονται δε, σε περίπτωση που μια κύστη σπάσει ή συστραφεί και μπορεί να προκληθεί έντονος πόνος στην κοιλιά και να χρειαστεί χειρουργείο.
Για να βγάλει διάγνωση για μια κύστη, ο γυναικολόγος θα πρέπει αφενός να τσεκάρει το ιστορικό της υγείας σου και αφετέρου να κάνει γυναικολογική εξέταση και εσωτερικό υπέρηχο. Με το ιστορικό θα προσανατολιστεί, ενώ με την εξέταση θα αποκτήσει περαιτέρω πληροφορίες για την κύστη, για τη θέση, το μέγεθος, την υφή και την κινητικότητα της. Ανάλογα με τον τύπο της, η κάθε κύστη έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Ανάλογα με τον τύπο της κύστης και την ηλικία της γυναίκας, υπάρχει και η αντίστοιχη θεραπεία, καθώς π.χ. πριν την εμμηνόπαυση οι συχνότερες κύστεις είναι λειτουργικές και εξαφανίζονται από μόνες τους μέσα σε ένα με δύο μήνες, χωρίς θεραπεία. Για αυτό και οι μικρές κύστεις με ομαλά υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά χρήζουν μόνο παρακολούθησης. Αν όμως μια κύστη παραμείνει ή μεγαλώσει, έχει πολύπλοκη δομή στο υπερηχογράφημα ή αν προκαλεί το οποιοδήποτε σύμπτωμα, τότε πρέπει να ερευνηθεί παραπάνω και ίσως χρειαστεί να αφαιρεθεί.
Μια από τις πιο δημοφιλείς θεραπείες για τις κύστες των ωοθηκών θα έχεις ακούσει ότι είναι τα αντισυλληπτικά, τα οποία σύμφωνα με μελέτες έχουν την ικανότητα να προστατεύουν τον οργανισμό από την επανεμφάνιση τους, καθώς και προστατεύουν τις ωοθήκες από τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Αν πάλι η κύστη πρέπει να αφαιρεθεί, τότε η επέμβαση γίνεται με λαπαροσκόπιση και μάλιστα η γυναίκα μπορεί να φύγει την ίδια μέρα από το νοσοκομείο. Αν πάλι υπάρξει κάποια ένδειξη κακοήθειας στην κύστη, τότε γίνεται ανοιχτή επέμβαση ώστε να απομακρυνθεί.