Η εργασιακή παρενόχληση ή αλλιώς mobbing, είναι το φαινόμενο κατά το οποίο ένας εργαζόμενος γίνεται το κέντρο επαναλαμβανόμενης και αδικαιολόγητης κακής συμπεριφοράς, η οποία προκαλεί κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια του ατόμου και συχνά αυτής η μορφής κακοποίηση περιέχει την κατάχρηση εξουσίας, κάτι που δυστυχώς κάνει το θύμα αδύνατο να προστατευτεί.
Το χειρότερο σε αυτό το φαινόμενο είναι ότι δεν υπάρχει καμία μα καμία σύγκρουση συμφερόντων που να οδηγεί στην τακτική του, αλλά έχει να κάνει καθαρά με τον σκοπό του εξευτελισμού και της απαξίωσης του εργαζομένου και την ανάδειξη της δύναμης του θύτη.
Το εργασιακό bullying μπορεί να έχει λεκτική ή σωματική μορφή, πάντως ενέχει μέσα του την άσκηση βίας. Πιο συγκεκριμένα, κλασικά παραδείγματα τέτοιοων συμπεριφορών, είναι κάποια από τα παρακάτω:
- Αγένεια ή εχθρικότητα
- Φωνές ή βρισιές
- Υποτιμητικά σχόλια
- Συνεχή κριτική
- Αλαζονική συμπεριφορά
- Καταστροφή αντικειμένων ή προϊόντων εργασίας κάποιου
- Διάδοση φημολογιών
- Περιθοριοποίηση ατόμων
- Σωματική επίθεση
Επιπλέον, αυτής η μορφής η κακοποίηση εκδηλώνεται και με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο, βάση ενός συστηματικού εκφοβισμού που θέλει να αποδυναμώσει το θύμα και να χαρίσει ικανοποίηση στον θύτη.
Εκτός από την επανάληψη όμως, υπάρχουν και κάποια άλλα στοιχεία που χαρακτηρίζουν αυτές τις συμπεριφορές:
- Η διάρκεια
- Η κλιμάκωση
- Η ανισότητα δύναμης μεταξύ θύτη και θύματος
- Η σκοπιμότητα εκ μέρους του θύτη να βλάψει
Λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης όμως, στον εργασιακό χώρο έχει αναπτυχθεί πολύ και η μορφή του cyber bullying, όπου οι θύτες κρύβονται πίσω από την ανωνυμία τους και τρομακρατούν τα θύματα τους στα social media. Αυτό σαν συνέπεια έχει την διόγκωση του φαινομένου της κακοποίησης, με τα θύματα να είναι εκτεθειμένα σε κακοποητικές συμπεριφορές ακόμα και όταν δεν είναι στην δουλειά.
Όπως αναφέρει το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας, το άγχος που προέρχεται από την δουλειά αποτελεί τη νούμερο ένα αιτία ασθένειας των εργαζομένων, ενώ επηρεάζει πάνω από 40.000.000 ανθρώπους κάθε χρόνο.
Δυστυχώς η αποκάλυψη του εργασιακού bullying είναι μια δύσκολη κατάσταση, αφού οι θύτες βρίσκουν τρόπους να καλύπτονται νομικά και τα θύματα είτε φοβούνται να μιλήσουν, είτε τους είναι δύσκολο να αποδείξουν το τι έχουν υποστεί. Συχνά δε, επιλέγουν απλώς να εγκαταλείψουν την δουλεια τους για να απομακρυνθούν από το τοξικό τους περιβάλλον.
Παρόλα αυτά, οι επιπτώσεις για τα θύματα εργασιακού bullying είναι μεγάλες τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε σωματικό επίπεδο. Το άγχος που νιώθουν τα κάνουν να έχουν αδυναμία συγκέντρωσης, πτώση της παραγωγικότητας και μείωση της καλής λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος. Τέλος, δεν είναι λίγες οι φορές που εκδηλώνουν κατάθλιψη, κρίσεις πανικού και διαταραχές μετατραυματικού στρες, ακόμα και αν φύγουν από το περιβάλλον που τους τα δημιούργησε.